We creëren hoogwaardige mouten, maar deze blog gaat over andere componenten. Het gebruik van ingrediënten om bier op smaak te brengen is net zo oud als het brouwen zelf. Velen geloven dat het eerste bier ongeveer 6000 jaar geleden werd “ontdekt” door de Sumeriërs in Mesopotamië.
Rond die tijd begonnen nomadische groepen zich te vestigen in agrarische gemeenschappen, waar ze granen verbouwden en brood bakten. Waarschijnlijk fermenteerde nat of doorweekt brood op natuurlijke wijze. Nieuwsgierig naar deze nieuwe vloeistof proefden mensen het en vonden het veelbelovend.
Toch smaakte vroeg bier nog vrij flauw. Om de smaak te verbeteren, voegden brouwers lokale ingrediënten toe, zoals honing, dadels en kruiden. Sindsdien hebben mensen voortdurend geëxperimenteerd met smaken en manieren om de houdbaarheid van bier te verlengen.
Belastingen
In middeleeuws Noordwest-Europa gebruikten brouwers vaak een kruidenmengsel genaamd gruit (of gruut) om bier op smaak te brengen. Tegen die tijd was brouwen niet langer alleen een huishoudelijke bezigheid. Kloosters en vroege commerciële brouwers ontstonden, maar zij moesten belasting betalen voor het gebruik van gruit. Dit was de eerste bierbelasting in de geschiedenis.
Overheden verkochten de belastingrechten aan kerken en rijke families, die de samenstelling van gruit geheim hielden. De gedroogde kruiden werden vaak met mout gemengd vóór het brouwen. Hoewel elk gebied zijn eigen recept had, bestonden veelgebruikte ingrediënten uit gagel, wilde rozemarijn en duizendblad, afhankelijk van de regio.
Er werden meer dan 100 verschillende kruiden in gruit gebruikt, maar sommige waren in grote hoeveelheden gevaarlijk. Dit maakte de geheime recepten des te waardevoller.
De opkomst van hop
Hoewel hop al in de 9e eeuw in Zuid-Duitsland werd verbouwd, werd het pas in de 13e eeuw populair. Brouwers realiseerden zich al snel dat hop niet alleen bitterheid toevoegde, maar ook de houdbaarheid van bier aanzienlijk verbeterde. Naarmate de handel tussen de Hanzesteden groeide, werd gehopt bier de favoriete keuze.
Om eerlijke concurrentie te waarborgen, introduceerden overheden hopbelastingen. Tegen die tijd was brouwen een grote industrie geworden, en waar geld in omgaat, is belastingontduiking niet ver weg. Sommige brouwers probeerden kosten te besparen door goedkopere of minder ingrediënten te gebruiken om belastingen te vermijden. Dit leidde tot strikte brouwwetten, die bepaalde ingrediënten verplicht stelden of juist verboden.
Reinheitgebot
Tegen 1516 voerden de Beierse heersers het Reinheitsgebot in, de beroemde bierzuiverheidswet. Deze wet stelde dat bier alleen water, gerstemout en hop mocht bevatten. Dit had twee hoofddoelen:
- Waarborgen van een consistente bierkwaliteit.
- Vereenvoudigen van de bierbelasting.
Het Reinheitsgebot was mogelijk Europa’s eerste voedselveiligheidswet. Dit verbood ook de invoer van buitenlands bier naar Duitsland, waardoor lokale brouwers werden beschermd tegen concurrentie. De wet bleef tot in de 20e eeuw van kracht, en veel Duitse brouwerijen volgen deze regels nog steeds, zowel uit trots als vanwege de marketingwaarde.
The craft beer revolutie
Vandaag de dag staan grote brouwerijen onder druk door de opkomst van de craft beer-beweging. Deze verschuiving heeft geleid tot een hernieuwde focus op hoogwaardige ingrediënten om bier op smaak te brengen. Sommige craft brouwers hebben zelfs eeuwenoude brouwtradities nieuw leven ingeblazen, waaronder het gebruik van gruit.
De evolutie van bier gaat door, gedreven door geschiedenis, innovatie en een passie voor smaak.
