De meeste bierliefhebbers weten wat tarwe toevoegt aan bier: een romige textuur, een vleugje frisheid en een zacht mondgevoel. Hoewel gerst tegenwoordig de dominante graansoort is in brouwerijen, was dit niet altijd het geval. De geschiedenis van tarwebier is in feite de geschiedenis van bier zelf.
Meer dan 8.000 jaar geleden brouwden de Sumeriërs bier met spelt, een tarwesoort. Dit betekent dat de vroegst bekende bieren eigenlijk tarwebieren waren. De exacte ontwikkelingen in de daaropvolgende millennia blijven onduidelijk, maar tegen de 14e eeuw had tarwebier zich stevig gevestigd in Europa.
Verschillende regio’s gebruikten tarwe in het brouwproces, waardoor tarwebier meerdere oorsprongsverhalen kent. Toch vonden de belangrijkste ontwikkelingen plaats in België en Duitsland.
Witbier in België
België, met zijn rijke brouwgeschiedenis, omarmde tarwebier al vroeg. Tegen de 16e eeuw was Witbier een bekende bierstijl en experimenteerden brouwers volop met tarwe.
Drie eeuwen later stond Witbier echter op het punt te verdwijnen. Gelukkig blies melkboer Pierre Celis de stijl nieuw leven in. Toen hij zijn favoriete bier niet meer kon vinden, begon hij zelf te brouwen. Vandaag de dag produceert de legendarische brouwerij Hoegaarden nog steeds een van ‘s werelds meest geliefde Witbieren.
Weizen in Duitsland
In de Middeleeuwen was tarwebier populair in Beieren. Oorlogen en mislukte oogsten in de 15e eeuw leidden echter tot beperkingen. Omdat brood belangrijker werd geacht dan bier, verbood het Reinheitsgebot het gebruik van tarwe in bier. Hoewel er uitzonderingen bestonden, werd gerst de standaard. Pas in de late 20e eeuw won tarwebier weer aan populariteit.
Tegenwoordig bevatten zelfs tarwebieren een deel gerstemout. Tarwemout levert namelijk onvoldoende enzymen voor de vergisting. De meeste tarwebieren zijn ongefilterd, hebben uitgesproken gistaroma’s en weinig hopbitterheid.
Tarwebierstijlen
Witbier
Ook bekend als Blanche, is Witbier een klassiek Belgisch tarwebier. In tegenstelling tot Duitse tarwebieren mogen Belgische brouwers kruiden toevoegen. Hierdoor bevatten Witbier-recepten vaak koriander en citrusschil, wat zorgt voor een verfrissende en aromatische smaak.
Lambic
Lambiek is een hyperlokale bierstijl. Authentieke Lambiek komt uitsluitend uit de Zennevallei of het Pajottenland. Brouwers gebruiken tarwe, gemoute gerst en hop, waarna de vergisting spontaan plaatsvindt in houten vaten. Het resultaat is een complex, zuur bier met een uniek karakter.
Weissbier / Weizen
Dit traditionele Duitse tarwebier heeft een uitgesproken gistsmaak met vaak bananen- en kruidnageltonen. De ongefilterde variant, Hefeweizen, behoudt zijn gist voor een troebel uiterlijk. Kristallweizen wordt gefilterd voor helderheid, terwijl Dunkelweizen geroosterde mout bevat – zoals Black Swaen Chocolate Wheat – voor extra diepgang. Weizenbock, een sterkere variant, combineert de zachtheid van tarwebier met de volheid van een bock.
Berliner Weisse
Hoewel verwant aan Weissbier, staat Berliner Weisse op zichzelf. Dit bier is droog en zuur, met een uitgesproken frisheid. Oorspronkelijk werd het gebrouwen om te concurreren met de Keulse Kölsch.
Gose
Deze minder bekende stijl ontstond in de Duitse stad Goslar. Dit zure tarwebier valt op door de toevoeging van zout en soms kruiden. Daardoor is het een van de weinige Duitse bierstijlen die buiten het Reinheitsgebot wordt gebrouwen.
American Pale Wheat
Amerikaanse brouwers staan bekend om het heruitvinden van klassieke stijlen. Hun versie van Hefeweizen verschuift de smaak van banaan en kruidnagel naar citrusachtige tonen zoals sinaasappel en citroen.
White IPA
Met de groeiende populariteit van IPA’s zochten brouwers naar nieuwe varianten. Zo ontstond de White IPA, die hoppige bitterheid combineert met de zachte, bloemige tonen van tarwebier. Een zomerse smaakexplosie!
Wheat Wine
Geen wijn, maar een bierstijl! Net zoals gerstewijn (Barleywine) krachtige bieren voortbracht, leidde tarwebasis tot Wheat Wine. Deze bieren kunnen meer dan 17% ABV bereiken en bieden rijke, complexe smaken.
Grodziskie
Ook bekend als Grätzer, is deze Poolse tarwebierstijl uniek vanwege zijn rokerige karakter. Brouwers gebruiken gerookte tarwemout, terwijl het mineraalrijke water uit de regio de smaak verder versterkt.
Brewing wheat beer
De hoge eiwitinhoud van tarwe zorgt voor de kenmerkende troebelheid van tarwebier. Omdat tarwe geen kafjes heeft, verloopt het filteren (lauteren) echter moeilijker. Veel brouwers lossen dit op door rijstkafjes toe te voegen, die de filtratie verbeteren zonder de smaak te beïnvloeden.
Als je met tarwe wilt brouwen, bekijk dan onze Swaen Wheat Classic en Wheat Dark. Om kleur en karameltinten toe te voegen, probeer Gold Swaen Wheat Light of Dark. Voor donkerdere stijlen kun je Black Swaen Coffee Light Wheat, Black Wheat of Chocolate Wheat overwegen. Als het milieu belangrijk voor je is, biedt Green Swaen Wheat Classic een biologische optie.
