Ko Leenknegt is inmiddels meer dan zomaar een naam. Sommige momenten vinden jóu – je hoeft ze niet altijd zelf op te zoeken. Een paar weken geleden brachten de 85-jarige Jean uit Canada en haar zoon Jay een bezoek aan The Swaen, samen met hun Nederlandse familieleden Manfred en Jolanda. Gedreven door een diep verlangen naar verbinding waren ze op zoek naar hun familiegeschiedenis. Ze waren vastbesloten om een vergeten stukje verleden terug te vinden.
Het verborgen verhaal van Ko Leenknegt
Ze waren op zoek naar het leven van haar grootvader, Ko (Jacobus) Leenknegt. Terwijl de herinneringen zich ontvouwden, luisterden we met steeds meer fascinatie. In eerste instantie leek het een intiem familieverhaal – maar al snel werd duidelijk: dit is ook ónze geschiedenis.
Tot onze grote verbazing ontdekten we dat Ko de allereerste meesterbrouwer was die in 1906 op ons terrein aan de slag ging. Tot dan toe hadden we daar geen weet van. En toch leek dit vergeten hoofdstuk uit de geschiedenis van The Swaen geduldig te hebben gewacht om opnieuw ontdekt te worden.
Hun verhaal raakte ons diep, zeker toen we hoorden dat later ook Ko’s zoon René in de brouwerij werkte. Natuurlijk nodigden we hen meteen uit voor een uitgebreide rondleiding. We namen hen mee langs de weekkuipen, kiemkasten en onze trommelrooster. Maar we deelden meer dan alleen processen – we deelden herinneringen. Die van hen, en die van ons.
Van ’t Zwaantje naar Hamsa
En toen kwam nóg een parel van een verhaal: Ko’s vrouw, Rosalie Mannaert, runde ooit een knus café vanuit hun woning, net om de hoek. Het heette ’t Zwaantje. Na het werk of in het weekend kwamen buurtbewoners er samen om te genieten van klassiekers als Gerste, Triple en Deutsch Trappisten Bräu.
Binnen was het altijd gezellig en levendig. Gelach, geroezemoes en het klinken van glazen vulden de ruimte. ’t Zwaantje was niet zomaar een plek om iets te drinken – het was het kloppend hart van het dorp. Hier werden verhalen gedeeld en vriendschappen gesmeed.
Na de Tweede Wereldoorlog sloot brouwerij De Zwaan definitief de deuren. De koperen brouwketels waren in de oorlog verdwenen, en om het steeds populairder wordende Pilsnerbier te kunnen brouwen, was dure, moderne apparatuur nodig. In plaats van de brouwerij opnieuw op te bouwen, koos het bedrijf voor een andere koers. Men ging verder als gespecialiseerde mouterij. De familie Leenknegt maakte van hun café weer een huis – waar ze nog jarenlang zouden blijven wonen, dicht bij de plek waar hun verhaal begon.
Waar verleden en heden samenkomen
Vandaag de dag is datzelfde huis de thuisbasis van een yogastudio genaamd Hamsa. De biertaps zijn verdwenen, maar de ziel van de plek leeft voort. Een klein bordje herinnert nog steeds aan ’t Zwaantje. En de naam Hamsa? Die betekent in het Sanskriet “trekvogel” – zoals de zwaan. Hoe mooi is dat?
Dit bezoek herinnert ons eraan waarom we doen wat we doen. The Swaen is niet zomaar een mouterij – het is een plek waar verhalen terugkeren, waar geschiedenis leeft, en waar zwanen, hoe ver ze ook vliegen, altijd hun weg naar huis weten te vinden.
